Son 10 yılda Volkswagen’i küresel satışlarda en üst seviyeye çıkaran CEO Martin Winterkorn, ABD emisyon testlerinde usulsüzlik yaptıklarını itiraf etmesinin ardından istifa etti.
Winterkorn, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Volkswagen yeni bir başlangıca ihtiyaç duyuyor, personel konusunda da,” dedi ve “İstifamla bu yeni başlangıcın yolunu açıyorum” şeklinde konuştu.
Bu hareket, Cuma günü, Wolfsburg, Almanya merkezli şirketin dizel araçlara hava kirliliği kontrollerini önleyen bir yazılım koyması ve daha sonra da bu konuda ABD Çevre Koruma Ajansı’na yalan söylemesinin ardından ortaya çıkan dramatik durumdan sonra gerçekleşti. Konuya ilişkin kişisel olarak özür dileyen 68 yaşındaki CEO, hisse senedi fiyatının iki günde yüzde 35 düşmesi ve Almanya hükümetinden çabuk hareket etmesi yolunda baskıların artmasının ardından fazla dayanamadı.
2007 yılında göreve gelen Winterkorn, Almanya’da 20,000 kişiyi işten çıkararak hayatta kalmaya çalışan şirketi kendi yönetimi altında 600,000 çalışanı olan ve Lamborgini lüks ootomobillerinden Scania ağır kamyonlarına kadar 12 markayı içeren dev bir küresel bir güç merkezine döndürdü. Winterkorn ayrıca, agresif büyüme stratejisi izledi, Çin ve Kuzey Amerika’da yoğunlaşarak, tüm dünyada üretim merkezlerinin sayısını 100’ün üzerine çıkardı.
Dolar önemli para birimleri karşısında, Fed Başkanı Janet Yellen’ın bugün yapacağı ve bu yıl faiz artırımı taraftarı olupp olmadığının ortaya çıkabileceği konuşma öncesi, 6.5 haftanın en yüksek seviyesi yakınında kaldı.
Bloonberg Dolar Spot Endeksi, aralarında Atlanta Fed Başkanı Dennis Lockhart’ın da olduğu bazı Fed yetkililerinin bu yıll para politikasının sıkılaştırılabileceğine ilişkin açıklamalarının desteği ile, son üç günde yüzde 1.3 yükseldi. Japonya para birimi yen, traderların üç günlük tatilin ardından yeniden piyasaya dönmeleri ile birlikte, Tokyo’da hisse sentlerindeki düşüşün ardından güvenli liman alımlarının artması ile değer kazandı.
Tokyo’da Shinkin Asset Management Co. kıdemli fon yöneticisi Jun Kato, “Dolar dirençli ve piyasadaki riskten kaçınma tutumuna ve Tokyo’da hisse senetlerindeki düşüşe rağmen yenin kazancı sınırlı,” dedi ve “Yatırımcılar artan bir şekilde bekle-gör vaziyeti alıyor ve ne yapacaklarını bilmiyor. Bugünkü dolar-yen hareketleri, riskten kaçınma ortamında, bu kararsızlığın bir sembolü” şeklinde görüş bildirdi.
Bloomberg Dolar Spot Endeksi, dün New York’ta dört günlük kazancını sonuçlandırarak geldiği 1,217.00 seviyesinden, bugün Londra saati ile 06:45’te 1,215.62 seviyesine indi. Endeks Çarşamba günü 1,217.89 ile 7 Ağustos’tan bu yana en yüksek seviyesini gördü.
ABD para birimi euro karşısında, 1.1186 seviyesinden 1.1193 seviyesine geldi. Yen dolar karşısında yüzde 0.3 yükselerek 119.98 ve euro karşısında yüzde 0.3 güçlenerek 134.29 seviyesine çıktı.
ABD’de birinci el konut satışları Ağustos ayında yüzde 5.7 yükselerek 552,000’e çıktı. Bloomberg’in anketine katılan ekonomistlerin tahminlerinin medyanına göre, satışların yüzde 1.6 artarak 515,000’e çıkması yönüydedi. Tahminler 450,000 ile 550,000 arasında geldi.
Böylelikle konut satışları Ağustos ayında 30,000 artış gösterdi.
Önceki üç ayın birinci el konut satışları 8,000 aşağı revize edildi.
Medyan birinci el konut fiyatları yıllık yüzde 0.3 artarak 292,700 dolara çıktı.
Ağusos ayında satılan birinci el konutların yüzde 15’i 500,000 dolardan fazlaydı.
Almanya’da iş dünyası güveni Eylül ayında, şirketlerin Avrupa’nın en büyük ekonomisinde artan iç talepten yararlanması ve gelişen piyasalardaki yavaşlamayı pek fazla dikkate almamaları ile birlikte, beklenmedik bir şekilde yükseldi.
Ifo enstitüsünün açıkladığı iş dünyası güven endeksi, Eylül ayında, Ağustos ayındaki seviyesi olan 108.4 seviyesinden 108.5 seviyesine yükseldi. Bloomberg’in anketine katılan ekonomistlerin tahminlerinin medyanına göre, bu verinin 107.9 seviyesine düşmesi bekleniyordu. Anketin bu haftayı da kapsamasına karşın, verilen yanıtların tümü Volkswagen AG’nin emisyon ölçümleri skandalının Alman iş dünyasını sarsmasından önce geldi.
Almanya ekonomisi 2011 yılından bu yana en güçlü genişlemesini gösteriyor ve ülke merkez bankası Bundesbank iç talebin artan gelirlerden ve enerji fiyatlarındaki düşüşten faydalanacağını tahmin ediyor. İhracat görünümü ise, Çin gibi gelişen piyasaların zayıflayan büyüme sorunu ile karşı karşıya kalmalarından dolayı belirsiz.
Frankfurt’ta Dekabank AG ekonomisti Andreas Scheuerle, “Aşırı güçlü iç talep, yicaret ve hizmetler gibi ekonominin içeri odaklı kısımlarının güçlenmesine neden oluyor,” dedi ve “İç talep o kadar güçlü ki, imalat sanayindeki yavaşlamanın etkisini dengeliyor” şeklinde görüş bildirdi.
Diğer Ifo göstergelerinden beklentiler endeksi Eylül ayında 102.2’den 103.3’e yükselirken, cari koşullar endeksi 114.8’den 114 seviyesine indi.
ABD’de işsizlik başvuruları 19 Eylül haftasında 3,000 düşerek 267,000’e geriledi. Bloomberg’in anketine katılan 51 ekonomistin tahminlerinin medyanına göre bu verinin 272,000 çıkması bekleniyordu. Tahminler 260,000 ile 283,000 arasında geldi.
Dört haftalık hareketli ortalamalra göre işsizlik başvuruları 271,500 oldu.
ABD’de dayanıklı tüketim malları, diğer bir deyişle ömrü en az 3 yılın olan malların siparişleri, Ağustos ayında yüzde 2.0 düştü. Bu veri Temmuz ayında yüzde 1.9 gerilemişti.
Bloomberg’in anketine katılan 79 ekonomistin tahminlerinin medyanına göre, dayanıklı mal siparişlerinin Ağustos ayında yüzde 2.3 düşmesi bekleniyordu. Tahminler yüzde 5 düşüş ile yüzde 1.5 artış arasında geldi.
Küresel büyümenin yavaşladığı endişesinin yoğunlaşması ile birlikte finans piyasalarındaki türbülans ivmelendi ve Dow Jones Industrial Average Endeksi’ni düzeltmeye girdi. Diğer hisse göstergeleri de 201’den bu yana en büyük kayıpları verdi.
Çin’in yuanı devalüe etme kararı gelişen piyasalarda satış dalgasına yol açtı ve küresel hisse senetlerinin değerinden 3.3 trilyon dolardan fazla bir miktar silindi. Ekonomik büyümenin yavaşladığı endişesi, güçlü dolar ve petrol fiyatlarındaki düşüşün şirket karlarını aşağı çektiği ve Fed’in 2006’dan bu yana ilk kez faizleri artırmaya hazırlandığı bir dönemde yaşanıyor.
Tennessee merkezli Quintium Advisors LLC CEO’su George Hashbarger, “Bu yılın büyük çoğunluğunda insanlar bardağın dolu tarafını gördüler, ancak son 48 saatte bardak insanlara daha boş görünüyor” dedi.
Dünya bugün üç haftakinden daha farklı görünüyor. Üç hafta önce Fed Başkanı Janet Yellen ve meslektaşları, 28-29 Temmuz Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında para politikasını tartışmak için bir araya gelmişlerdi. Bu toplantını tutanakları bu hafta içinde Çarşamba günü yayımlandı.
Fed toplantısından bu yana açıklanan veriler, istihdam piyasasının hala güçlenmekte olduğunu ancak aşırı düşük enflasyon riskinin yükseldiğini ve ABD dışı ekonomilerde kırılganlığın arttığını gösterdi. Bu da yatırımcıları, FOMC’un tahminlerini yeniden gözden geçireceği ve belki de Eylül ayı faiz artırımını olasılığını masadan kaldıracağını düşünmeye sevk etti.
Ünlü fon yöneticisi Muhammed El-Erian, piyasalarda geçtiğimiz hafta görülen sert hareketleri Bloomberg News’a değerlendirdi. Sonraki hareketin ne olacağını sorgulayan El-Erian, bu kez destek için merkez bankalarına bel bağlanmaması gerektiğini vurguladı.
El Erian’ın değerlendirmeleri şöyle;
Tüm dünyada yatırımcılar, yaralarını sarmaya çalışmakla birlikte, gelecek haftaya biraz kaygıyla bakacak. Kayıpların gaddar haftası, Dow Jones Endeksi’nin 500 puandan (yüzde 3) fazla düşmesi ve önceki zirvenin yüzde 10’dan daha fazla altına düşerek düzeltme durumuna girmesi ile birlikte, ABD hisse senedi piyasalarındaki sıkıntılı kapanışla daha da ön plana çıktı. Geçen haftanın kayıplarına, gelişen piyasa para birimleri ve petrol dahil, diğer yerlerdeki daha büyük kayıplarlar eşlik etti.